مدیریت سرمایه در بازارهای مالی
تصمیمات ارزی بانک مرکزی باعث رشد شاخص بورس شد/ ورود نقدینگی و افزایش چشمگیر تقاضا در بازار سهام
تهران- ایرنا- کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه تصمیمات ارزی بانک مرکزی بر رشد شاخص بورس اثر گذار بود، گفت: به دنبال اتفاقات رخ‌داده در بازار ارز زمینه ورود پول‌های بلوکه‌شده به سمت بازار سرمایه فراهم شد که شاهد افزایش چشمگیر حجم تقاضا در بازار سهام بودیم.
«حمیدرضا جیهانی» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، در مورد تاثیر تصمیم ارزی بانک مرکزی بر رشد شاخص بورس، اظهار کرد: بر اساس ابلاغیه اخیر بانک مرکزی دارندگان و عرضه‌کنندگان نرخ ارز می‌توانند ارز حاصل از صادرات را به متقاضیان با نرخ توافقی بفروشند که این موضوع بر روند معاملات بازار سرمایه اثر مثبت دارد و باعث افزایش سودآوری شرکتهای بازار سرمایه خواهد شد.
وی افزود: این تصمیمات و دریافت مصوبه و اختیارات بانک مرکزی از سران قوا می‌تواند زمینه‌ساز روندی برای بازگشت ارز صادرکننده بدون محدودیت به کشور در قالب اسکناس باشد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: در هفته‌های اخیر افزایش فاصله بین قیمت دلار در سامانه سنا و نیما با بازار آزاد منجر به خودداری ورود ارز صادرکنندگان به داخل کشور شد.
اقدام بانک مرکزی باعث کاهش قیمت ارز شد
جیهانی خاطرنشان کرد: با توجه به چنین مساله‌ای اما باز هم شاهد وجود تقاضا در بازار بودیم؛ بنابراین ابلاغیه بانک مرکزی منجر به ورود ارز حاصل از صادرات صادرکنندگانی به بازار ارز شد که اقدام به احتکار کرده بودند و این امر در کوتاه‌ترین زمان ممکن سبب روند نزولی قیمت ارز در بازار شد.
وی با بیان اینکه از سوی دیگر شاهد وجود حجم نقدینگی مشخص در اقتصاد کشور هستیم، گفت: حجم نقدینگی موجود در کشور تحت تاثیر سیاست‌گذاری‌های دولت و ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاران به سمت بازارهای مالی سوق پیدا می‌کند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در چند وقت گذشته اتفاقاتی مانند ممنوعیت خریدوفروش دلار توسط نهادهایی غیر از نهادهای پولی، مدیریت حساب افراد بیکار و مجوز ورود اسکناس ارز بدون محدودیت به کشور باعث جهت‌دهی درست نقدینگی در اقتصاد کشور شده است.
جیهانی معتقد است که با توجه به چنین مسایلی افراد دیگر نسبت به سرمایه‌گذاری در بازارهای سفته بازانِ مانند ارز، سکه و طلا خودداری می‌کنند.
وی گفت: از سوی دیگر وضع قانون مالیات در آینده نزدیک، منجر به این خواهد شد تا بازاری با شفافیت‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در اختیار سرمایه‌گذاران قرار بگیرد.
افزایش چشمگیر حجم تقاضا در بازار سهام
این فعال بورس ادامه داد: چنین مسایلی منجر به از بین رفتن محبوبیت بازار ارز برای سرمایه‌گذاری شده و امیدواریم طی روزهای آینده قیمت ارز روند کاهشی بیشتری به خود بگیرد.
جیهانی خاطرنشان کرد: تحت تاثیر چنین اتفاقی، پول‌های بلوکه‌شده در کارگزاری‌ها و حساب‌های بانکی از روز گذشته به سمت بازار سرمایه روانه شد و شاهد افزایش چشمگیر حجم تقاضا در بازار سهام بودیم.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: از سوی دیگر در چند روز گذشته نوسان در معاملات بازار سهام نمایان بود که این امر باعث شد تا بازار خود را آماده برای صعود دوباره کند.
وی تاکید کرد: امیدواریم طی روزهای آینده شاهد تداوم روند صعودی شاخص بورس و رشد بیشتر بازار سرمایه باشیم.
به گزارش ایرنا، تحت تاثیر تصمیمات ارزی بانک مرکزی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته با رشد بیش از ۳۹ هزار واحدی معاملات را به پایان برد.
بانک مرکزی برای ایجاد ثبات و تعادل در بازار ارز پس از جلسه با صرافی‌ها و در راستای تسهیل عرضه و فروش ارز دستورالعملی ابلاغ شد که بر اساس آن صرافی‌های مجاز، ارز اسکناس صادرکنندگان را با نرخ توافقی، خریداری و به متقاضیان ارز بدون محدودیت بفروشند؛ همچنین با صدور مجوز فروش ارز در سرفصل ۲۴ (سایر) با احراز هویت متقاضی، امکان خرید ارز برای متقاضیان از کانال رسمی را تسهیل می‌شود. یکی از علت‌های رشد بورس این تصمیم بانک مرکزی بود.
انتشار صورت مالی ۳ شرکت در کدال/ کدام شرکتها سودده شدند؟
شرکت پتروشیمی شازند (پتروشیمی اراک) با نماد شاراک صورت مالی ۱۲ ماهه منتهی به پایان سال ۱۴۰۰ را در سایت کدال منتشر کرد.
سود خالص این شرکت با افزایش ۶۰ درصدی به ۵,۵۱۷ میلیارد تومان و سود ناخالص با رشد ۵۱ درصدی به ۵,۴۶۹٫۹ میلیارد تومان رسیدند.
پتروشیمی شازند (پتروشیمی اراک) در دوره ۱۲ ماهه به ازای هر سهم ۶۸۳ تومان سود محقق کرده که افزایش ۶۰ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال اخیر نشان می‌دهد.
فسرب
شرکت ملی سرب و روی ایران با نماد فسرت صورت مالی ۱۲ ماهه خود را در سایت کدال منتشر کرد.
فسرب در این دوره ۹ تومان سود به دست آورد که کاهش ۲۳ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد.
سرمایه شرکت ملی سرب و روی ایران به ۱,۱۰۸٫۲ میلیارد تومان رسیده که افزایش ۰٫۲۱ داشته است. بر همین اساس سود خالص شرکت با افت ۲۲ درصدی به ۱۰۹٫۹ میلیارد تومان رسید.
سود ناخالص این شرکت افت ۳۴ درصدی و درآمدهای عملیاتی افت ۲۵ درصدی را تجربه کرده‌اند.
دتماد
شرکت تولید مواد اولیه داروپخش صورت مالی ۱۲ ماهه منتهی به اسفند ماه پارسال را منتشر کرد.
براساس اطلاعیه کدال، شرکت در این دوره به ازای هر سهم ۵۷۲ تومان سود داد که افزایش ۱۳ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد.
سود خالص شرکت با افزایش ۱۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۴۰۹ میلیارد تومان رسید. سود ناخالص نیز رشد ۲۷ درصدی را ثبت کرد.
مدار
شرکت سرمایه گذاری مدیریت سرمایه مدار صورت مالی ۱۲ ماهه خود را در سایت کدال منتشر کرد.
شرکت در این دوره به ازای هر سهم ۵۳ تومان سود محقق کرد که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۸۴٫۶۳ درصد کاهش داشته است.
سرمایه مدار با افزایش ۱۰۰ درصدی به ۴۶۰ تومان رسیده است. بر همین اساس سود خالص شرکت با افت ۶۹ درصدی به ۲۴۶ میلیارد تومان رسید.
شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟
تجارت نیوز نوشت: بورس در هفته‌ای که گذشت رشد ۲٫۸ درصدی را تجربه کرد. کارشناسان پیشبینی می‌کنند که بازار سرمایه هفته آینده هم به روند صعودی خود ادامه دهد.
شاخص کل بورس چهارشنبه هفته گذشته بر تراز یک میلیون و ۵۲۰ هزار واحد ایستاد. این شاخص در پایان معاملات هفته جاری با رشد ۲٫۸ درصدی به محدوده یک میلیون و ۵۶۴ هزار واحدی رسید.
شاخص کل هم‌وزن با رشد ۱.۷۶ درصدی سطح ۴۲۸ هزار و ۹۳۱ واحد را تجربه کرد. شاخص فرابورس نیز با رشد ۱.۹۲ درصدی خود را به محدوده ۲۱ هزار و ۳۴۹ واحد رساند.
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: هفته جاری بازار روزهای نسبتا خوبی را پشت سر گذاشت. شاخص کل که نزدیک سه درصد رشد کرد. شاخص هم‌وزن که بیانگر وضعیت شرکتهای کوچک و متوسط بازار است نیز کار خود را با رشد ۱٫۵ درصدی به پایان رساند. این در حالی است که در سه هفته پی‌درپی ما شاهد بازدهی منفی بازار بودیم.
چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟
سارا فلاج درباره عوامل تاثیرگذار روی شاخص بورس توضیح داد: این روزها عوامل بنیادی در بازار وجود دارد که مقداری شرایط بازار را خاص می‌کند. مهم‌ترین نکته واگرایی است که بین ارز نیما و دلار آزاد دیده می‌شود. همزمان با رشد دلار و افزایش تورم، بهای تمام‌شده بسیاری از کالاها بالا رفت. این در حالی است که شرکتها مجبور هستند محصولاتشان را با نرخ دلار نیمایی بفروشند. حال آنکه سایر بازارها موازی نیز رشد داشتند و در حال حاضر بازار سرمایه یکی از راکدترین بازارهاست.
او تشریح کرد: در گذشته دو نرخی شدن ارز، یعنی ارز ۴۲۰۰ و ارز آزاد مشکلات بسیاری را برای شرکتها و هم برای کلیت جامعه به بار آورد. متاسفانه همین سناریو با دلار آزاد و دلار نیمایی در حال تکرار است. اگر همین رویه ادامه‌دار باشد و اختلاف بین نرخ این دو ارز که در حال حاضر حدود ۳۰ درصد است بیشتر شود باید منتظر اتفاق مشابه باشیم. همیشه دو نرخ بودن دلار باعث رانت و فساد می‌شود و افراد خاص که رانت‌های خاص دارند از این موقعیت آربیتراژی نهایت سوءاستفاده را می‌کنند.
وی مدیریت سرمایه در بازارهای مالی تأکید کرد: موضوع بعدی مساله برجام است. هفته گذشته با ارائه بسته جدید از طرف ایران به آمریکا قیمت دلار کاهش یافت. بنابراین همچنان مهم‌ترین چالش اقتصادی کشور مساله برجام است. نتیجه برجام هر چه باشد درنهایت یا دلار نیمایی به سمت دلار آزاد می‌رود یا دلار آزاد کاهش پیدا می‌کند و این اختلاف ۳۰ درصدی کم می‌شود.
تاثیر نرخ دلار روی بورس
فالاح درباره تاثیر نرخ دلار روی بورس معتقد است: نرخ دلار عامل مهم اثرگذار بر بازار سرمایه در میان‌مدت است. همانطور که گذشته به ما نشان داد، دلار و بورس با یکدیگر وابستگی و تلازم در میان‌مدت دارند.
این کارشناس بورس ادامه داد: یکی دیگر از معیارهای اثرگذار در کوتاه‌مدت برگزاری مجامع شرکت‌هاست. شرکت‌هایی که سودهای تقسیمی بهتری داشته‌اند مورد توجه قرار می‌گیرند. به‌ویژه که امسال بسیاری از شرکتها سودهای تقسیمی را زودتر از سالهای گذشته پرداخت می‌کنند.
او افزود: مولفه دیگری که همچنان برای بازار مهم است وضعیت گزارش‌دهی پالایشی‌ها و مشخص شدن واگذاری بلوکی در دو نماد خودرو و خساپاست. این دو عامل از ابتدای امسال تاثیر کوتاه‌مدت زیادی بر بورس داشتند. در مورد گروه پالایشی نیز کرک اسپرد (تفاوت قیمت هر بشکه نفت و فرآورده‌های آن) یه بالاترین حالت تاریخی خود رسید. روند صعودی کرک اسپرد که از بهار سال گذشته آغاز شد همچنان نیز ادامه دارد. از طرفی چشم‌انداز قیمت جهانی نفت همچنان مثبت است و شرکتهای بزرگ بین‌المللی قیمت نفت را تا پایان سال ۲۰۲۲ بالای ۱۰۰ دلار پیشبینی کرده‌اند که تمام این نکات بیانگر وضعیت مطلوب گروه پالایشی است.
فلاح درباره عرضه بلوکی خودرویی‌ها نیز یادآور شد: در مورد وضعیت معامله بلوکی خودرو و خساپا هم شنیده می‌شود که قیمت‌گذاری انجام شده و واگذاری به‌زودی انجام می‌شود. بنابراین هر کدام از این اتفاقات یعنی ارائه گزارش پالایشی‌ها یا واگذاری بلوکی خودرو و خساپا رخ دهد مهم‌ترین معیار اثرگذار بر بازار است.
تحلیل تکنیکال شاخص کل
این کارشناس بازار سرمایه درباره شاخص کل نیز تاکید کرد: با آنکه هفته پیش با افزایش RSI به بالای سطح ۵۰ شاهد برتری قدرت خریداران به فروشندگان بودیم؛ اما مقاومت پیش روی شاخص یعنی محدوده ۱۶۰۸ واحد مقاومت ماژور بسیار مهم و عبور از آن بسیار سخت است. MFI هم در ناحیه متعادل قرار دارد و مکدی هم نه سیگنال خرید صادر کرده و نه سیگنال فروش. حمایت استاتیکی اول محدوده ۱۴۵۰ هزار واحد است (محدوده ۳۸ فیبوناچی) که البته تا رسیدن به این حمایت، شاخص کل با یک حمایت داینامیکی مووینگ اوریج ساده با دوره تناوب ۳۵ روبه‌رو است که در گذشته واکنش های موثری را به آن داشته است که اگر این حمایت را از دست بدهد تا محدوده ۱۴۵۰ هزار واحد اصلاح خواهد داشت.
تحلیل شاخص هم‌وزن
فلاج در ادامه شاخص هم‌وزن را بررسی و عنوان کرد: شاخص هم‌وزن به دو محدوده حمایت استاتیکی سطح ۲۳ فیبوناچی و حمایت داینامیکی مووینگ اوریج ۳۵ روزه واکنش مثبت نشان داد. اگر این ناحیه حماینتی را از دست بدهد تا حمایت بعدی یعنی محدوده ۳۹۶ هزار واحد اصلاح می‌شود. همچنین مقاومت بعدی پیش روی آن محدوده ۴۵۰ هزار واحد است. وضعیت حجم افت کرده و RSI در محدوده ۵۰ قرار دارد که تعادل نسبی بین قدرت خریداران و فروشندگان را نشان می‌دهد.
وضعیت شاخص هم‌وزن به کل
همانطور که در نمودار نسبت شاخص هم‌وزن به کل می‌بینیم برعکس دو ماه گذشته شاخص کل در حال حاضر وضعیت بهتری نسبت به هم‌وزن دارد. اگر این وضعیت ادامه‌دار باشد شاهد تغییر پارادایم بازار به سمت سهم‌های بزرگ و بنیادی هستیم. بنابراین رصد این نمودار برای فعالان بازار مهم است. هر زمان این نمودار صعودی شد یعنی وضعیت شاخص هم وزن نسبت به کل بهتر است و بالعکس.
تداوم خروج سرمایه از بورس در هفته‌ای که گذشت
اقتصادنیوز: در مجموع کل هفته 794 میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی 158 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیش افت 74 درصد داشته است.
به گزارش اقتصادنیوز، در مجموع معاملات هفته اخیر پول حقیقی از بورس خارج شد اما میزان سرمایه خروجی کمتر از هفته پیشین بود.
خروج پول حقیقی از بازار سهام
بورس در شرایطی به استقبال معاملات روز شنبه رفت که در آخرین روز کاری هفته پیش شاهد چهارمین روز خروج پول حقیقی از بازار سهام بودیم. روز شنبه، روند خروج پول حقیقی ادامه داشت و 447 میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بورس خارج شد. روز یکشنبه 24 میلیارد تومان خارج شد و روز دوشنبه روند خروج پول متوقف شد و ارزش سرمایه حقیقی ورودی 322 میلیارد تومان بود.
روز سه‌شنبه باز هم پول حقیقی خارج شد و ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی 311 میلیارد تومان شد. روز چهارشنبه نیز 334 میلیارد تومان خروج سرمایه ثبت شد.
در مجموع کل هفته 794 میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی 158 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیش افت 74 درصد داشته است.
رکوردداران خروج پول حقیقی
روز شنبه بیشترین خروج پول به سهام فملی اختصاص داشت و پس از آن شبندر و فولاد در رتبه‌های بعدی بودند. بیشترین خروج پول حقیقی در روز یکشنبه به بپاس، وبملت و فملی اختصاص داشت. روز دوشنبه نیز بپاس، وبملت و فملی بیشترین تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی را ثبت کردند. بیشترین خروج پول در روز سه‌شنبه به وبملت، حکشتی و شستا تعلق داشت و در آخرین روز کاری هفته نیز وبملت، تاصیکو، فملی و بپاس بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
یک ایده: خصوصی سازی یا ملی کردن شرکت نفت
در این روزها که دولت به شدت مشغول جراحی اقتصادی است و حجم یارانه‌های پرداختی و نقدینگی اقتصاد ایران را به سمت فلج کامل پیش برده است سؤال اساسی این است که چگونه می‌توان یارانه‌های انرژی را از اقتصاد ایران حذف کرد، بدون اینکه جامعه دچار تلاطم‌های سال 98 شود. به نظر می‌رسد که نظام حکمرانی به تصمیمی نیاز دارد که مردم در آن احساس رضایتمندی و بهره مندی کنند تا با آن همراه شوند و در غیر اینصورت هر گونه تغییر و افزایش قیمت بنزین در این وضعیت مخاطرات فراوانی دارد که برای اهالی و خبره‌های این حوزه قابل پیشبینی است. اما چگونه می‌توان برای عموم مردم در رها سازی قیمت حامل‌های انرژی انتفاع درست کرد.
ما به نفت و گاز وابسته‌ایم و علیرغم شعارهای فراوان دهه‌های اخیر برای کاهش این وابستگی، عملاً نفت و گاز پیشران اقتصاد ایران است. اگرچه محوریت این ثروت عظیم ملی در اقتصاد کشور و وابستگی تمام ارکان، نهادها و شاخصهای اقتصادی ایران به صورت مستقیم و غیر مستقیم به این حوزه، اقتضا می‌کند که صنعت و حوزه نفت به صورت کاملاً حرفه‌ای و اقتصادی اداره شود ولی متاسفانه این حوزه به دلیل دولتی بودن بصورت سیستماتیک، بنیادین و ساختاری غیر مؤثر و غیر حرفه‌ای بنا نهاده شده و در حال حاضراصولا امکان مدیریت صحیح و اقتصادی در این حوزه فراهم نیست. هم اکنون ما با یک بنگاه تجاری رو به رو نیستیم بلکه با یک خیریه بزرگ مواجهیم که نیازهای مختلف حاکمیت را برای حکمرانی تأمین می‌کند. از قبیل تأمین نقدینگی تا ساخت و ساز ابنیه در شهرهای نفتی و پیرامونی.
بعضی از اشکالات این ساختار دولتی و نه تجاری بودن شرکت نفت به شرح زیر است:
- حبس و مسدود شدن سهام شرکت نفت و خارج شدن از چرخه اقتصاد
کارشناسان ارائه دهنده این ایده و معتقدند که باید ثروت عظیم شرکت ملی نفت که برآورد اولیه و ساده ما نشان می‌دهد حداقل بین ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیارد دلار است، به سهامی عام بدل و وارد عرصه بازار سهام شود. براساس ارقام موجود، کل ارزش سهام موجود در بازار بورس ایران حدوداً ۱۰۰ میلیارد دلار است درصورتی که ارزش سهام شرکت نفت به تنهایی بیش از ۱۲۰۰ میلیارد دلار است و با دولتی ماندن این شرکت عملاً این ثروت بزرگ از بازارهای مالی کشور خارج شده و بورس و شرکتهای مدیریت سرمایه و دیگر ارکان و نهادهای مرتبط، از این حجم عظیم ثروت بی بهره‌اند. ورود بخش کوچکی از سهام شرکت نفت به بازارهای مالی می‌تواند این بازار، بانک‌ها، بیمه‌ها، شرکتهای مدیریت مالی و دیگر نهادهای مرتبط را متحول کند.
- مدیریت ناکارامد و عدم مأموریت سودآوری در سازمان، پیگیری اهداف سیاسی، رفاهی، حاکمیتی و بطور کلی غیر اقتصادی
در حال حاضر شرکت نفت به دلیل دولتی بودن اصولاً هدف، مأموریت و چشم اندازی غیر اقتصادی دارد و در ارزیابی عملکرد این شرکت درآمد زایی و سودآوری هیچ جایگاهی نداشته و متعاقباً مدیران هم بیشتر با معیارهای سیاسی انتخاب و ارزیابی می‌شوند. درحالیکه با خصوصی شدن شرکت، معیار عملکرد شرکت و مدیران شفاف و تک بعدی شده و تنها به میزان سود تقسیم شده در پایان سال بستگی خواهد داشت. بر أساس مطالعات انجام شده در داخل وخارج کشور، خصوصی سازی شرکتهای دولتی منجر به افزایش مستمر و معنی دار راندمان، میزان فروش و سودآوری شرکتها شده است.
- قیمت‌های غیر واقعی محصولات و اتلاف منابع ملی، مصرف غیر بهینه، عدم رشد صنایع مختلف بدلیل ارزانی سوخت، تخریب محیط زیست، ایجاد آلودگی و لطمه به بهداشت و سلامت جامعه
علیرغم اینکه نفت و گاز اصلی‌ترین ثروت کشور است، این محصول به بدترین وجه ممکن وبا قیمت‌های کاملاً غیر منطقی و فاجعه بارعرضه شده و مشوق مردم برای زیاده روی در مصرف و تخریب محیط زیست و آسیب زدن به سلامت و بهداشت جامعه شده است. هر مدیریت سرمایه در بازارهای مالی شخص یا سازمان در زندگی شخصی و یا کسب وکار خود به نحوی طراحی کند که بیشترین مصرف انرژی را داشته باشد، بیشترین یارانه و سود را از دولت دریافت خواهد کرد.
– ارزیابی قیمت شرکت ملی نفت ایران
گستردگی شرکت ملی نفت ایران و تاریخ بیش از صد ساله این شرکت و داراییهای متنوع مادی و معنوی و همچنین داراییهای سخت افزاری و نرم افزاری در حوزه‌های متنوع نفت و گاز اعم از بالادستی و پایین دستی، ارزیابی قیمت شرکت نفت را بسیار سخت و پیچیده می‌کند. این کار لازم است در صورت اجرایی شدن این طرح به صورت جامع و مبسوط و توسط کارشناسان خبره انجام شود. درحال حاضر فقط در حد تقویم حدودی قیمت جهت تبیین کلیات این طرح، یک روش مقایسه‌ای بکار گرفته شده است.
طی سالهای گذشته دولت عربستان جهت عرضه سهام آرامکو در بورس این شرکت را ارزیابی نمود. قیمت اعلامی ۲۰۰۰ میلیارد دلار بود. اخیراً پس از افزایش قیمت نفت و به تبع آن افزایش قیمت سهام شرکتهای نفتی، قیمت سهام (Market Cap) شرکت آرامکو ۲۴۳۰ میلیارد دلار اعلام شد. در مقایسه شرکت ملی نفت ایران با شرکت آرامکو ارقام و آمارهای زیر بدست می‌آید:
مقادیر نفت مخازن کشف شده:
ایران: ۱۶۰ میلیارد بشکه
عربستان: مدیریت سرمایه در بازارهای مالی ۲۶۶ میلیارد بشکه
ایران: ۴۰ تریلون متر مکعب
عربستان: ۶ تریلون مترمکعب
ظرفیت تولید نفت:
ایران: ۵ میلیون بشکه در روز
عربستان: ۱۲ میلیون بشکه در روز
میزان تولید گاز:
ایران: بیش از ۱۰ ترلیون فوت مکعب در روز
عربستان: کمتر از ۴ ترلیون فوت مکعب در روز
ظرفیت پالایش نفت:
ایران: ۳ میلیون بشکه در روز
عربستان: ۳ میلیون بشکه در روز
انرژی تولیدی سالانه:
عربستان: ۲۸ QBtu
با در نظر گرفتن ارقام فوق و تحریم‌های تحمیل شده به ایران و عدم سرمایه گذاری مناسب در زیرساخت‌های شرکت نفت طی سالهای گذشته در بدترین حالت، ارزش شرکت نفت بیش از ۵۰٪ ارزش شرکت آرامکو و حداقل ۱۲۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که قطعاً این مبلغ پس از خصوصی شدن شرکت، رفع تحریم‌ها و رفع موانع و مقررات دست و پاگیر در امر سرمایه گذاری به سرعت افزایش یافته و به رقمی در حدود ارزش سهام آرامکو نزدیک خواهد شد.
کلیات طرح خصوصی سازی شرکت نفت
– واگذاری حدود ۶۰٪ سهام شرکت به افراد بالای ۲۵ سال
– واگذاری ۲۰٪ سهام در بازار
– نگهداری ۲۰٪ سهام باقیمانده در اختیار صندوق توسعه ملی
بر اساس آمارهای مربوط به ترکیب جمعیتی مرکز آمار، جمعیت بالای ۲۵ سال ایران حدود ۵۰ میلیون نفر است. سن فوق سن پایان تحصیل، ورود به عرصه اشتغال و ازدواج جوانان است.
به هر فرد ایرانی بالای ۲۵ سال ۱۲.۰۰۰ دلار سهم تعلق می‌گیرد که با احتساب قیمت ۳۰.۰۰۰ تومانی دلار، به هر نفر معادل ۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان سهم داده می‌شود
با فرض پرداخت ۶٪ سود سالانه که برای شرکتهای بزرگ متصور است، در پایان هر سال به هر شخص صاحب سهام بیش از ۲۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان سود پرداخت می‌شود. بنابراین به هر خانواده متشکل از دو نفر بالای ۲۵ سال، سالانه مبلغ ۴۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان سود سهام پرداخت می‌شود.
واگذاری این مبلغ سهام به تمام افراد در این سن، تقریباً تمام مشکلات اقتصادی و معیشتی خانوارها را برطرف کرده و زمینه ایجاد اشتغال مولد و تزریق امید به جامعه را هم فراهم می‌کند.
مزایای اقتصادی طرح:
در حال حاضر مانند دیگر اموال دولتی، سهام شرکت نفت عملاً حبس بوده و هیچگونه نقش مستقیم و مؤثری در اقتصاد کشور ندارد. بر اساس این الگو دارایی شرکت نفت به یک ثروت ملی نه دولتی بدل می‌شود. در شرایط فعلی و خارج از تحریم، این شرکت تولید، درآمد و سودی اگر داشته باشد درآمد حاصل از تولید در کشور و بودجه دولت اثرگذار خواهد بود، اما اقتصاد کشور و مردم از مزایا و نقش بزرگی که این گونه اموال و اسناد ملکی مدیریت سرمایه در بازارهای مالی می‌توانند در بازارهای مالی، گردش سرمایه و ایجاد اشتغال داشته باشند محروم هستند. با این کار عملاً سهام واسناد مالکیت شرکت از حبس خارج شده و اقتصاد کشور و اقتصاد خانوار مستقیماً از مزایای آن بهره مند می‌شوند. در این حالت انتظار ملی از شرکت نفت چیست؟ سودآوری بیشتر. چه فروش بهتر نفت و گاز در بازار جهانی و چه داخل.
بخشی از مزایای واگذاری سهام به مردم به شرح زیر است:
– فعال شدن و توسعه بازارهای مالی و توسعه کسب و کار حرفه‌ای و با کیفیت در این حوزه
بازار سهام ایران در حال حاضر حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود؛ با وارد شدن این سهام به بازار، شاهد چند برابر شدن حجم بازار و تحول جدی در این بازار خواهیم بود
– در صورت پرداخت ۶٪ سود سالانه، هر خانوار که شامل دو نفر بزرگسال است، در پایان سال مالی، مبلغ ۴۰ میلیون تومان دریافت خواهد کرد که کمک مؤثری به اقتصاد خانوار خواهد بود و در اکثر خانواده‌ها این مبلغ صرف تهیه اقلام سرمایه‌ای و یا سرمایه گذاری در بازار سهام خواهد شد. با توجه به پرداخت سالیانه این مبلغ، خانواده‌ها مجبور به داشتن شغل و درآمد برای تأمین هزینه‌های روزمره خود هستند و این پرداخت‌ها باعث بی انگیزگی شاغلان و بی‌رونق شدن بازار کار نمی‌شود.
مزایای سیاسی و امنیتی طرح:
– تزریق امید به جامعه به خصوص جوانانی که در شرف ورود به بازار کار و عرصه اجتماع می‌شوند.
– به محاق رفتن نغمه‌های شوم تجزیه طلبی و افزایش مؤثر چسبندگی در سطح ملی و برخورداری اقتصادی، مؤثر و افتخار آمیز از داشتن ملیت ایرانی.
مزایای اقتصادی طرح برای شرکت نفت
– خارج شدن شرکت نفت از محیط فشل و ساختار دولتی و ورود به فضای خصوصی و اهمیت یافتن سودآوری شرکت. در پایان هر سال مالی تنها شاخصی که کارآمدی مدیرعامل و دیگر مدیران شرکت نفت را نشان می‌دهد میزان سود حاصله خواهد بود که این امر باعث شفافیت عملکرد شرکت خواهد شد.
-شکل گیری ساختار شرکت بر اساس یک بنگاه اقتصادی و فروش محصولات با قیمت رقابتی در بازار.
– بهره مندی مردم از سود حاصل از عملیلت شرکت باعث باز شدن راه آزاد سازی قیمت محصولات از قبیل بنزین، گازوئیل و گاز می‌شود. که این خود باعث صرفه جویی در مصرف و افزایش صادرات خواهد شد.
– راههای جدید حقوقی و قانونی در برابر شرکت نفت برای لغو تحریم‌های ظالمانه باز خواهد شد. بخصوص با درنظر گرفتن ایرانیان دوتابعیتی که دسترسی و امکان طرح دعوی در دادگاههای آمریکا و اروپا را هم دارند.
– باز شدن فضای حقوقی جدید برای جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی برای توسعه میادین و دیگر پروژه‌های پایین دستی و بالادستی در شرکت نفت.
مزایای طرح برای دولت:
– آزادسازی قیمتها و افزایش صادرات از محل صرفه جویی
– حذف یارانه و بخش قابل ملاحظه‌ای از بودجه‌هایی ازقبیل کمیته امداد
درآمد دولت از محل واگذاری سهام
– درآمد ناشی از فروش ۲۰٪ سهام که با توجه به مرحله‌ای بودن واگذاریها و پیشبینی افزایش قیمت در طول دوران واگذاری، درآمدی معادل ۲۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار را برای دولت و صندوق توسعه به همراه خواهد داشت.
– درآمد ناشی از حقوق مالکانه از محل استخراج نفت و گاز
– با فرض ۶٪ سود قابل تقسیم سالانه، مالیات شرکت نفت معادل حدوداً ۲۴ میلیارد دلار خواهد بود.
– سود ۶٪ قابل تقسیم مربوط به ۲۰٪ سهام متعلق به دولت نیز بیش از ۱۴ میلیارد دلار است.
– با وضع مقررات و مالیات بر ارث ویژه برای انتقال سهام افراد متوفا به وارثان، می‌توان پیشبینی درآمد ۲ میلیارد دلار سالانه برای دولت نمود.
البته این ایده به صورت کلی طرح می‌شود و زوایای بسیار حقوقی و اجرایی و مدیریتی دارد اما به هر حال می‌تواند پیشنهادی باشد برای راهی جدید در اقتصاد ایران و خروج از انسداد اقتصادی امروز کشور. در واقع در این حالت شرکت نفت متعلق به آحاد ملت ایران می‌شود و از دولتی بودن صرف خارج شده و در حقیقت ملی شدن نفت به صورت کامل و واقعی اجرا می‌شود.
