امواج الیوت و آموزش اصول آن

آموزش الیوت ویو به سبک رابرت ماینر

امواج الیوت و آموزش اصول آن

امواج الیوت یکی از استراتژی‌های پرطرفدار و پرکاربرد در بین تکنیکالیست ها است. امواج الیوت مانند تمام استراتژی‌های معاملاتی دیگر، شامل قواعد و قوانین مخصوص به خود است.

در این مقاله به بررسی امواج الیوت ، یکی از استراتژی های علم تحلیل تکنیکال پرداخته است. شایان‌ذکر است برخی باورهای غلط دراین‌باره وجود دارد که جلوتر به آن‌ها می‌پردازیم.

در ابتدا به پیشینه نظریه امواج الیوت می‌پردازیم:

در نیمه نخست قرن بیستم الیوت نظریه امواج الیوت را به فعالان بازار سرمایه اعم از بورس و فرابورس و کلیه بازار های مالی معرفی کرد. وی با بررسی دقیق تغییرات بازار های مالی به این مهم دست پیدا کرد که این تغییرات برخلاف آنچه اکثر مردم فکر می‌کنند از نظم و ترتیب خاصی برخوردار است.

الیوت با توجه به این تحقیقات به مکانیزمی دست پیدا کرد که با کمک آن می‌توانست، حرکات قیمت سهم در آینده را پیش بینی کند. که این مکانیزم بر اساس الگو های تکرار شونده در بازار صورت پذیرفت.

الیوت به این موضوع باور داشت که در هر زمینه‌ای که مردم در آن فعالیت و مشارکت زیادی داشته باشند، مانند بازار سهام یا همان بازار بورس ، حرکت‌ها بر اساس قاعده‌ای طبیعی که آن را نظریه امواج الیوت (برگرفته از حرکت امواج دریا) می‌نامد، انجام می‌شود. البته کاملاً مشخص است بزرگ‌ترین نمود این‌چنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.

اصول اولیه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال :

در نظریه امواج الیوت ۳ جنبه مهم الگو، نسبت و زمان وجود دارد. الگو مهم‌ترین جزء در نظریه امواج الیوت است، که اشاره به الگوهای موج دارد. کاربرد تحلیل نسبت‌ها از اندازه‌گیری ارتباط بین موج‌های مختلف برای تعیین کردن نقاط تصحیح و قیمت‌های هدف است. در ارتباط با موضوع روابط زمان که برای تائید کردن الگوهای موجی و نسبت‌ها به کار می‌رود باید گفت که ازنظر برخی تحلیل گران بازار های بورس و فرابورس نظریه الیوت زمان، از اهمیت و اعتبار کمی برای پیش‌بینی آتی بازار سرمایه گذاری برخوردار است.

نکته مهمی که قابل‌توجه هست این است که نظریه امواج الیوت عموماً برای میانگین‌های بزرگ بازار سرمایه به کار می‌رود. با توجه به این نکته می‌توان به این موضوع پی برد که برای روندهای کلی بازار مانند بازار ارز و طلا بیشتر کاربرد دارد.

امواج الیوت در بازار بورس ، برای شاخص کلی بازار و یا شاخص های گروه‌های خاص تحلیل دقیق‌تری است تا برای بررسی و موج شماری تک سهم‌های بازار.

ابتدایی‌ترین اصول نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال این است که بازار سرمایه ، بر اساس یک ریتم تکرارشونده شامل پنج موج افزایشی حرکت می‌کنند که در ادامه با سه موج کاهشی اصلاح می‌شود.

در عکس زیر یک نمونه از سیکل کامل امواج الیوت را می‌بینید

مفهوم امواج اصلی و امواج اصلاحی در نظریه امواج الیوت

شکل بالا را در نظر بگیرید در ابتدا با توجه به مبانی ابتدایی علم تحلیل تکنیکال متوجه می‌شویم که روند بازار صعودی است، مشخصه روند صعودی این هست که وقتی کفی بالاتر از کف قبلی و سقفی بالاتر سقف قبلی شکل گیرد؛ گوییم روند بازار صعودی است و برای روند نزولی دقیقاً برعکس این تعریف را داریم یعنی سقفی پایین‌تر از سقف قبلی و کفی پایین‌تر از کف قبلی باشد.

برای آشنایی بیشتر با مبانی علم تحلیل تکنیکال پیشنهاد می‌کنم مقاله ” تحلیل تکنیکال چیست؟ ” را مطالعه نمایید.

حال در نمودار بالا اگر قیمت بخواهد از پایین‌ترین نقطه یعنی ابتدای موج ۱ به بالاترین نقطه یعنی انتهای موج ۵ برسد، این اتفاق به‌صورت سیکل موجود در شکل است. به امواجی که هم‌جهت با روند هستند امواج اصلی می‌گوییم و به امواجی که برخلاف روند هستند امواج اصلاحی می‌گوییم.

با توجه به تعریف فوق موج‌های ۱ و ۳ و ۵ امواج اصلی و موج‌های ۲ و ۴ نیز موج‌های اصلاحی نامیده می‌شوند. سیکل کامل امواج حالت‌های مختلف دارد ولی رایج‌ترین آن‌ها سیکل‌هایی با پنج موج افزایشی و سه موج کاهشی هستند که موج‌های افزایشی را با ۱ تا ۵ و موج‌های کاهشی را با a ،b و c نام گذاری می‌کنند.

حال اگر بخواهیم در موج‌های کاهشی امواج اصلی و اصلاحی را شناسایی کنیم (چون در اینجا روند ما نزولی هست) موج‌های a و c که هم‌جهت با روند هستند موج‌های اصلی و موج b که برخلاف روند است را موج اصلاحی می‌نامند. منظور از امواج اصلاحی همان‌طور که از اسمشان پیداست امواجی هستند که موج قبلی خود را اصلاح می‌کنند.

باوجود شکل ثابت امواج، درجات مختلفی از اهمیت آن‌ها وجود دارد. روندها درجات مختلفی دارند. به همین منظور الیوت روند را به ۹ درجه مختلف با توجه به اهمیت و یا بزرگی طبقه‌بندی کرده است که در این طبقه‌بندی از دوره‌های بسیار بزرگ ۲۰۰ ساله تا دوره‌های چندساعتی را شامل می‌شود. این نکته را در نظر داشته باشید که هشت موج مقدماتی به این‌که در کدام درجه از روند قرار دارند ارتباطی ندارد.

هر موج به موج‌هایی با درجات کوچک‌تر تقسیم می‌شود که آن‌ها هم می‌توانند به موج‌هایی با درجات کوچک‌تر تقسیم شوند با توجه به این نکته درمی‌یابیم که هر موج قسمتی از موج بزرگ‌تر با درجه بیشتر است در شکل زیر به‌خوبی این ارتباط را می‌توانید مشاهده کنید.

بزرگ‌ترین موج‌ها یعنی موج‌های ۱ و ۲ به هشت موج کوچک‌تر تقسیم‌شده و هرکدام از آن‌ها نیز به موج‌های کوچک‌تر تقسیم‌شده و تعداد آن‌ها به ۳۴ موج کوچک می‌رسد. موج‌های ۱ و ۲ موج ابتدایی از پنج موج پیش‌رونده اولیه هستند. موج سه مربوط به موج درجه بزرگ‌تر بعدی در حال شروع است. ۳۴ موج در شکل فوق نشان داده‌شده را اگر مجددا ریزموج‌های آن‌ها را رسم کنیم به ۱۴۴ موج با درجه کوچک‌تر می‌رسیم.

نکته قابل‌توجه در شماره‌های موج این است که انتخاب شماره‌های ۱ ، ۲ ، ۳ ، ۵ ، ۸ ، ۱۳ ، ۲۱ ، ۳۴ ، ۵۵ ، ۸۹ ، ۱۴۴ که به آن‌ها اشاره شد برحسب اتفاق نبوده و این اعداد قسمتی از اعداد فیبوناچی متوالی هستند که قاعده آن به این صورت است که جمع دو عدد متوالی عدد بعدی می‌شود و این دنباله پایه و اساس ریاضیات نظریه امواج الیوت را تشکیل می‌دهند.

حالت‌های مختلف سیکل:

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تحلیلگران بازارهای بورس و فرابورس و یا کلیه بازار های مالی و سرمایه گذاری این است که تشخیص دهند سیکلی که در حال شکل‌گیری است به چه صورتی پیش خواهد رفت.

سیکل‌ها با توجه به روندی که در آن در حال شکل‌گیری هستند حالت‌های مختلفی دارند به‌طور مثال برای روندهای صعودی سیکل‌ها هم به‌صورت ۵ موج افزایشی و ۳ موج کاهشی و هم به‌صورت ۳ موج افزایشی و سپس ۵ موج کاهشی شکل می‌گیرند. همین‌طور ممکن است در روند نزولی هم به‌صورت ۵ موج کاهشی و اصلاح آن با ۳ موج افزایشی و یا ۳ موج کاهشی و سپس با ۵ موج افزایشی اصلاح شوند.

گا‌ها در موج شماری اتفاقی می‌افتد که موج‌ها ترکیبی می‌شوند یعنی قبل از تمام شدن یک سیکل، سیکل بعدی در درون و از اواسط سیکل قبلی شروع می‌شود. به علت ریزه‌کاری‌های زیادی که در این نوع موج شماری وجود دارد بعضی از تحلیل‌گران با مشکل مواجه می‌شوند. شکل زیر یکی از این حالت‌های خاص را نمایش می‌دهد.

موج‌های اصلاحی:

همان‌طور که گفته شد امواج اصلاحی ، امواجی هستند که برخلاف روند آتی بازار، موج‌های قبلی خود را اصلاح می‌کنند. حال شایان‌ذکر است که امواج اصلاحی حالت‌های مختلفی دارند که شناسایی نوع آن‌ها کمک بزرگی در موج شماری درست به فرد تحلیلگر می‌کند.

یکی از حالت‌های خاص برای امواج اصلاحی زیگزاگ‌ها هستند یعنی اصلاح ها به‌صورت ۳ ریزموج شکل می‌گیرند و الگوی سه موج تصحیح گر هستند که برخلاف روند بزرگ‌تر حرکت می‌کنند و هرکدام به ترتیب به ۵-۳-۵ موج شکسته می‌شوند.

نوع بعدی از امواج اصلاحی پهنه‌ها هستند که تفاوت عمده آن‌ها با زیگزاگ‌ها این است که پهنه‌ها از الگوی ۵-۳-۳ پیروی می‌کنند. پهنه‌ها بیشتر علامت تقویت بازار افزایشی هستند و بیشتر الگوی تحکیمی به شمار می‌آیند تا الگوی تصحیحی.

و درنهایت نوع آخر موج های اصلاحی مثلث‌ها هستند که در چهارمین موج و قبل از آخرین حرکتی که در سمت روند بزرگ انجام می‌شود رخ می‌دهند. می‌توان گفت در روند صعودی این مثلث‌ها هم صعودی و هم نزولی هستند. نوع صعودی آن‌ها زمانی رخ می‌دهد که ادامه روند صعودی را مشخص می‌کنند و نوع کاهشی آن بیانگر این است که بعد از یک صعود شدید قیمت‌ها کمی افت می‌کنند.

یکی از مشکلات دیگر تحلیلگران بازارهای مالی و سرمایه گذاری مانند بازار بورس و فرابورس تهران این هست که مطمئن باشند موج شماری را از نقطه مناسب و درستی شروع کرده‌اند. برای اطمینان از این موضوع باید موج شماری را از پایین‌ترین قیمت چند ماه اخیر شروع کرده باشند.

برای سهولت در پیدا کردن این نقطه می‌توان از تایم فریم‌های بزرگ‌تر مانند هفتگی استفاده کرد.

مقدمه ای بر تئوری امواج الیوت

امواج الیوت چیست؟ و چرا این روش بعد از 100 سال هنوز طرففداران زیادی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات اجازه بدید مقدمه ای از امواج الیوت ارائه نماییم. آر.ان. الیوت بنیانگذار نظریه امواج الیوت یک کارمند خزانه داری آمریکا بود. او که زندگی معمولی داشت. در کنار کار اصلی خود در بازار سهام آمریکا نیز سرمایه گذاری می کرد. زمانی که وی نظریه داو را مطالعه نمود به تحلیل تکنیکال علاقمند شد. و در این مسیر پا نهاد. الیوت دو سال از عمر خود را در خانه و در بستر بیماری بسر می برد. عده ای معتقد بدلیل زیان هایی که در آن سالها در بورس کرده بود دچار بیماری شده بود. اما در همان دوران او خیلی سخت به بررسی نمودارهای سهم می پردازد.

سرانجام وی “نظریه امواج الیوت” را در نیمه نخست قرن بیستم به بازار سرمایه معرفی کرد. در واقع تلاشهای الیوت در این راه از سال 1934 شروع شد. در سال ۱۹۳۹ نظریات الیوت با کمک سی جی کولینز ، طی مقالاتی که در مجله فایننشال ورلد منتشر شدند. و مورد توجه وال استریت قرار گرفت. تا بالاخره در سال 1946 یعنی دو سال قبل از مرگش نظریه خود را در کتاب خود منتشر نمود، نام کتاب وی “قانون طبیعت-راز هستی” نام داشت.

او با بررسی قیمت ها در بازار سرمایه متوجه شد نه تنها تغییرات قیمت کاملا منظم است . بلکه از ساختار خاصی که با طبیعت نیز هماهنگی و هارمونی کامل دارد، پیروی می کند. با این کشف او توانست مکانیزمی برای پیش بینی حرکات قیمت در بازار سرمایه طراحی کند. الیوت این کار را با ابداع الگوهایی که در بازار به صورت مرتب تکرار می شدند انجام داد.

باور الیوت

الیوت بر این باور بود که هر عرصه ای که در آن جنب و جوش و فعالیت مردم زیاد باشد. حرکت ها بر اساس قاعده ای طبیعی که او آن را نظریه موج ، برگرفته از حرکت امواج دریا می خواند، انجام می شود. و البته پر واضح است که بزرگترین نمود چنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.

الیوت به لطف هوش و نبوغ شگفت انگیزش ، با بررسی نمودارهای صنایع داوجونز توانست مجموعه ای از اصول و قوانینی تدوین کند. که در آن زمان این قواعد کلیه حرکت های بازار مالی آن دوران تا سال 1940 را توجیه می کرد. در آن سال ها هنگامی که سرمایه گذاران بر این باور بودند که محال است شاخص داوجونز سقف سال 1929 را بشکند و اعداد فراتری را تجربه کند ، الیوت بازار افزایشی و شدیدی را برای چند دهه پیش بینی کرد. و امروز شاهدیم امواج الیوت و آموزش اصول آن اکثر پیش بینی های او تحقق یافته است.

هر قدر در شرایط غیر قابل پیش بینی اقتصاد مانند رکودهای اقتصادی، جنگ های بزرگ، بازسازی های پس از جنگ و شکوفایی های اقتصادی بیشتر تامل می کنیم ، بهتر درک می کنیم که نظریه امواج الیوت کاملا متناسب با واقعیت های زندگی است. این مهم سبب ایجاد اطمینان بیشتر به این اصل انکار ناپذیر می شود.

نظریه الیوت بعد ازمرگ وی در سال 1948 به دست فراموشی سپرده شد. 5 سال بعد از مرگش یعنی در 1953 توسط همیلتون بولتون با چاپ کتاب “Elliot wave supplement” یا “نظریه تکمیلی موج الیوت” ، از افتادن این کشف بزرگ به دست فراموشی جلوگیری نمود.

پس وی هم اساتید بیشماری مثل رابرت پرکتر، رابرت بالان، گلن نیلی، رابرت ماینر و غیره بر روی این روش تحلیلی شگفت انگیز کار کردند. و مواردی زیادی به این تئوری اضافه نمودند. جهت آشنایی با سبک های مختلف امواج الیوت می توانید این مقاله را مطالعه نمایید.

قاعده کلی امواج الیوت

الیوت بیان کرد بازارها همواره و برای همیشه در یک حهت حرکت نمی کنند. بلکه بعد از هر حرکت تند و شارپی بازار نیاز به یک استراحت و برگشت قیمتی دارد. دقیقا مثل انسانی که از کوه بالا می رود. پس از هر صعودی خستگی چیره شده و نیاز به استراحت احساس می شود. و معمولا زمان استراحت چند برابر زمان صعود می باشد.

بر همین مبنا الیوت رفتار بازارها را به دو بخش کلی حرکات شتابدار و حرکات تصحیحی تقسیم بندی کرد.

امواج شتابدار:

این الگوها در جهت روند اصلی بازار می باشند. و حرکاتی شارپ و روند دار می باشند. هر الگوی شتابدار از پنج ریز موج تشکیل می شود. که شامل 3 موج جنبشی و 2 موج اصلاحی است. در واقع فاز سوده بازار در این قسمت می باشد. و اندیکاتورهای دنبال کننده روند مثل Moving Average ها در این قسمت بخوبی عمل می کنند. الگوهای شتابدار دارای سه قانون اصلی هستند.

• موج 2 نمی تواند کل موج 1 را برگشت کند.
• موج 3 نمی تواند کوچکترین موج بین امواج شتابدار باشد.
• موج 4 نمی تواند وارد حریم موج 1 شود.

امواج تصحیحی:

این الگوها در خلاف جهت روند اصلی بازار می باشند. و حرکاتی نوسانی و زمانبر می باشند. الگوی تصحیحی نیز شامل سه ریز موج است. که دو موج آن جنبشی و یک موج آن آصلاحی می باشد. این بخش از بازار پیچیده ترین بخش بازار می باشد. و صرفا نوسانگیری در این بخش امکان پذیر است. در این فاز اندیکاتورهای اشباع خرید و اشباع فروش مثل RSI قابل استفاده می باشد.

درجه امواج:

همچنین الیوت نشان داد که امواج دارای رفتار فرکتالی هستند. و به درجات مختلف تقسیم بندی کرد.اما در همه درجات شکل کلی الگو و دو فاز شتابدار و اصلاحی ثابت باقی می ماند. و همان قوانین کاملا صادق است. در امواج الیوت و آموزش اصول آن واقع با به هم پیوستن الگوهای شتابدار و تصحیحی، الگوهای بزرگتری ایجاد می شود که همان شرایط و قوانین را دارند و فقط زمان و قیمت بیشتری صرف می کنند. لذا الیوت امواج را مطابق جدول زیر درجه بندی کرد.

امیدوارم مقاله “امقدمه ای بر امواج الیوت” برای شما مفید بوده باشد. قطعا مطالب تئوری امواج الیوت گسترده و محدود به این مطالب نمی باشد. لذا در این مقاله صرفا سعی شد مقدمه ای از امواج الیوت جهت آشنایی شما عزیزان مطرح گردد.

علاقمندان می توانند جهت اطلاعات تکمیلی از کتاب ها و منابع داخل سایت بهره ببرند.

برای دریافت مطالب جدید می توانید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام شیراز نئوویو ما را همراهی نمایید.

آموزش الیوت ویو به سبک رابرت ماینر

آموزش الیوت ویو به سبک رابرت ماینر از بابک چابک در حقیقت الیوت ویو یک پیش بینی است که هامیلتون بلتون این موضوع را تشریح کرد. اصل امواج الیوت توسط نلسون الیوت کشف گردید که میتوان بوسیله ان حرکت و برگشت امواج را تشخیص داد. الیوت در بررسی اطلاعات بازار سهام کشف کرد که تغییرات […]

آموزش الیوت ویو به سبک رابرت ماینر

آموزش الیوت ویو به سبک رابرت ماینر از بابک چابک

در حقیقت الیوت ویو یک پیش بینی است که هامیلتون بلتون این موضوع را تشریح کرد. اصل امواج الیوت توسط نلسون الیوت کشف گردید که میتوان بوسیله ان حرکت و برگشت امواج را تشخیص داد. الیوت در بررسی اطلاعات بازار سهام کشف کرد که تغییرات قیمت در بازار با ساختار خاصی انجام می گیرد که در واکنش های چرخشی یک اهنگ اصلی را دنبال می کند. از این کشف او سیستم های منطقی بررسی بازار را توسعه داد. الیوت 13 موج مجزا که در بازار سهام تکرار می شدند را ترسیم نمود. این امواج هیچ الزامی برای تکرار در زمان یا دامنه خاصی ندارند. او مسیر ها تعریف ترسیم و نام نهاد. او نشان داد که چگونه این ساختار ها با یکدیگر ارتباط دارند و چگونه ان ها در یک الگوی قابل پیش بینی بزرگتر با یکدیگ ارتباط و همین طور در مورد الگوی های بزرگتر و بزرگتر این رابطه را بیان نمود. بطور خلاصه اصل امواج یک مجموعه از مسیر ها و یک تفسیر از این فرم ها می باشد که این مسیر ها شبیه همه مسیر هایی است که تا به حال در حرکت بازار اتفاق افتاده است. نظریه الیوت تشکیل شده از یک سری قاعده تجربی که راهمایی برای تغییرات بازار می باشد الیوت مساله پیشگویی قیمت در بازار را مطرح نمود که اکنون بنام اصل امواج الیوت نامیده می شود.

امواج الیوت و هندسه فراکتالی

در این مجموعه مقالات سعی داریم تا توضیحی جامع پیرامون اصل موج الیوت ارائه دهیم. مبنای این نظریه چرخه و زیرجزهای تکرارشونده‌ در نمودار موج است که در سابقه معاملاتی قرار گرفته و هر زمان که سطح فعالیت کاربران بازار معاملات افزایش یابدتشدید موج صورت می‌گیرد و زفتار بازار نمود بیشتری در امواج پیدا می‌کند. این شکلگیری می‌تواند یک سونامی را ایجاد نماید که تلفیقی از تحلیل چندین موج می‌باشد و تجلی این قانون در آن کاملا مشهود است. در این میان پیشبینی‌های بسیاری از طریق واکاوی امواج می‌تواند صورت گیرد و مباحثی نظیر ساختارهای فراکتالی مطرح گردد. در ادامه این دسته مقالات توضیحاتی با موضوعیت امواج الیوت و مبانی هندسه فرکتالی ارائه می‌گردد.

الف) اصل موج الیوت

اصل موج الیوت نوعی تحلیل تکنیکال است که معامله گران برای شناسایی چرخه بازار مالی و پیش بینی روند بازار با شناسایی افراط سرمایه‌گذار از دیدگاه روانشناسی‌، بالا رفتن و پایین آمدن قیمت‌ها و سایر عوامل جمعی را مورد تحلیل قرار می‌دهند. رالف نلسون الیوت (حسابدار حرفه ای 1871)‌، اصول آن را کشف کرد و ابزارهای تحلیلی را در دهه 1930 توسعه داد. وی ادعا کرد که قیمت‌های بازار در الگوهای مشخصی گسترش می‌یابند‌، این ادعا امروزه اصل امواج الیوت یا به طور ساده‌تر موج اصلی ‌نامیده می‌شود. الیوت نظریه رفتار خود در بازار را در کتاب “اصل موج” در سال 1938 منتشر کرد‌، و آن را به طور خلاصه در سال 1939 در مجله جهانی فایننشال ارائه داد و تمامی جوانب این موضوع را در اثر خود تحت عنوان “قوانین طبیعت: راز جهان” چاپ نمود. الیوت اظهار داشت: “چون انسان تحت عمل ریتمیک قرار دارد‌، محاسبات مربوط به فعالیت‌های خود را ‌می‌توان با توجیه و یقینی غیرقابل انکار، پیش بینی کرد.”

طراحی کلی

اصل موج الیوت بیان ‌می‌کند که روانشناسی سرمایه‌گذاری جمعی‌، یا روانشناسی جمعیت‌، در توالی‌های طبیعی میان خوش بینی و بدبینی حرکت ‌می‌کند. این نوسانات، الگویی را ایجاد ‌می‌کنند که در حرکت قیمت بازارها با هر مرتبه‌، روند یا مقیاس زمانی مشهود است.

در مدل الیوت‌، همانطور که در تصویر فوق نشان داده شده است، قیمت‌های بازار میان یک مرحله کنشی و یک مرحله اصلاحی در همه مقیاس‌های زمانی جریان متناوب دارد.

تکانه‌ها همیشه به مجموعه ای از 5 موج درجه پایین تقسیم ‌می‌شوند و دوباره میان کاراکتر انگیزشی و اصلاحی متناوب قرار ‌می‌گیرند‌، به طوری که امواج 1‌، 3 و 5 ضربان هستند و امواج 2 و 4 امواجی کوچکتر از امواج 1 و 3 هستند. در بازار خرس‌، روند غالب رو به پایین است‌، بنابراین الگوی معکوس ‌اتفاق می‌افتد (برای نمونه ضربان موج 5 رو به پایین و 3 رو به بالا ). ذکر این نکته ضروری است که امواج انگیزشی همیشه با روند حرکت ‌می‌کنند‌، در حالی که امواج اصلاحی در برابر آن حرکت ‌می‌کنند.

الگوهایی به ساختارهای 5 و 3 موج پیوند ‌می‌خورند که خود، ساختارهای موج مشابه خود را با افزایش اندازه یا درجه بالاتر تشکیل ‌می‌دهند. به پایین ترین 3 از چرخه ایده آل توجه کنید. در اولین دنباله 5 از موج کوچک‌، امواج 1‌، 3 و 5 انگیزشی و تحریکی هستند‌، در حالی که امواج 2 و 4 اصلاحی می‌باشند. این نشان ‌می‌دهد که تکانه موج یک درجه بالاتر به سمت بالا است. همچنین این سیگنال از آغاز اولین توالی تصحیحی کوچک سه موج دارد. پس از پنج موج اولیه به بالا و سه موج پایین‌، دنباله دوباره شروع ‌می‌شود و هندسه فراکتالی شباهت خود را با توجه به ساختار پنج و سه موج که زیر آن یک درجه بالاتر است‌، شروع ‌می‌شود. الگوی انگیزه تکمیل شده شامل 89 موج است‌، و به دنبال آن یک الگوی تصحیحی تکمیل شده از 55 موج وجود دارد.

هر درجه در الگو، در بازار مالی یک نام دارد. درجه‌ها نسبی هستند؛ آنها با فرم و نه با اندازه یا مدت زمان مطلق تعریف ‌می‌شوند. امواج در همان درجه ممکن است از اندازه و یا مدت زمانی مربوطه بسیار متفاوت باشند.

طبقه بندی یک موج در هر درجه خاص ‌می‌تواند متفاوت باشد‌، اگرچه متخصصان عموماً با ترتیب استاندارد درجه‌ها (مدت زمان تقریبی داده شده) متفق النظر می‌باشند:

• سوپر سیکل بزرگ (Grand supercycle): چند قرن
• سوپر سیکل (Supercycle): چند دهه (حدود 40-70 سال)
• سیکل (Cycle): یک سال تا چند سال (یا حتی چندین دهه تحت الحاق الیوت)
• اولیه (Primary): چند ماه تا چند سال
• متوسط (Intermediate): هفته‌ها تا ماه‌ها
• مینور (Minor): هفته‌ها
• مینت (Minute): روزها
• Minuette: ساعت‌ها
• Subminuette: دقیقه‌ها

تشخیص الگو و فراکتالها

مدل بازار الیوت به شدت به بررسی نمودارهای قیمت اعتماد دارد. متخصصان و کارشناسان روندهای در حال توسعه را برای تفکیک امواج و ساختارهای موج مطالعه ‌می‌کنند و تشخیص ‌می‌دهند که قیمت‌ها در مرحله بعد چه رفتاری دارند. بنابراین استفاده از اصل موج نوعی شناخت الگو است.

ساختارهای الیوت توصیف شده در بالا، با تعاریف ارائه شده از فراکتال‌ها مطابقت دارند ( الگوهای خود مشابه در هر درجه از روند ظاهر ‌می‌شوند). ریاضی‌دانانی نظیر مندلبورت و هادسن ‌می‌گویند‌، دقیقاً همانطور که در طبیعت، شکستگی‌های طبیعی اتفاق ‌می‌افتند و با گذشت زمان پیچیده تر ‌می‌شوند‌، مدل برگرفته از اصل موج الیوت نشان ‌می‌دهد که روانشناسی جمعی انسان در الگوهای طبیعی‌، از طریق تصمیم گیری‌های خرید و فروش منعکس شده در قیمت‌های بازار‌، شکل ‌می‌گیرد: “گویا ما به نوعی برنامه ریزی شده ایم؛ توسط ریاضیات. سواحل‌، کهکشان‌، دانه‌های برف یا انسان؛ همه ما به همان نظم محدود ‌می‌شویم. ”

این فرض که بازارها در الگوهای قابل تشخیص باز ‌می‌شوند با فرضیه کارآمد بازار مغایر است و بیان ‌می‌کند که نمی‌توان از داده‌های بازار مانند حرکت میانگین و حجم، رفتار ان را پیش‌بینی نمود.

بنوئد ماندلبروت این سوال را مطرح کرده است که آیا امواج الیوت ‌می‌توانند بازارهای مالی را پیش بینی کنند:

” … اما پیش بینی موج یک تجارت بسیار نامشخص است. این هنری است که قضاوت ذهنی نمودارها بیش از حكم عینی و قابل تكرار اعداد اهمیت دارد. ”

منتقدان هشدار ‌می‌دهند که اصل موج بسیار مبهم است بجای اینکه مفید باشد زیرا نمی‌تواند به طور مداوم در هنگام شروع یا پایان موج، شناسایی گردد‌، و اینکه پیش بینی موج الیوت مستعد تجدید نظر ذهنی است. برخی که طرفدار تحلیل تکنیکی بازارها هستند‌، ارزش تحلیل موج الیوت را زیر سوال برده اند. دیوید آرونسون‌، تحلیلگر تکنیکال در اینباره می‌نویسد:

اصل موج الیوت‌، همانطور که در عمل رایج است‌، یک تئوری قانونی نیست‌، بلکه یک داستان و تنها یک داستان قانع کننده است که توسط رابرت پرچر به صورت فصیح بیان ‌می‌شود. این محاسبه قانع کننده است زیرا EWP توانایی ظاهری قابل توجهی دارد که بتواند هر بخش از تاریخ بازار را تا حداکثر نوسانات دقیقه خود، مورد بررسی قرار دهد. من ادعا ‌می‌کنم که این امر با قواعد کاملاً تعریف شده ایجاد گردیده و امکان در نظر گرفتن تعداد زیادی از امواج تو در تو با شدت متفاوت را دارا می‌باشد. این به تحلیلگر الیوت همان آزادی و انعطاف پذیری را ‌می‌دهد که به منجمان پیش از کوپرنیکی اجازه ‌می‌دهد همه حرکات سیاره مشاهده شده را توضیح دهند‌، حتی اگر نظریه اساسی آنها درباره یک جهان زمین محور اشتباه باشد.

جزئیات خبر

امواج الیوت یکی از استراتژی‌های پرطرفدار و پرکاربرد در بین تکنیکالیست ها است. امواج الیوت مانند تمام استراتژی‌های معاملاتی دیگر، شامل قواعد و قوانین مخصوص به خود است.

در این مقاله به بررسی امواج الیوت ، یکی از استراتژی های علم تحلیل تکنیکال پرداخته است. شایان‌ذکر است برخی باورهای غلط دراین‌باره وجود دارد که جلوتر به آن‌ها می‌پردازیم.

در ابتدا به پیشینه نظریه امواج الیوت می‌پردازیم:

در نیمه نخست قرن بیستم الیوت نظریه امواج الیوت را به فعالان بازار سرمایه اعم از بورس و فرابورس و کلیه بازار های مالی معرفی کرد. وی با بررسی دقیق تغییرات بازار های مالی به این مهم دست پیدا کرد که این تغییرات برخلاف آنچه اکثر مردم فکر می‌کنند از نظم و ترتیب خاصی برخوردار است.

الیوت با توجه به این تحقیقات به مکانیزمی دست پیدا کرد که با کمک آن می‌توانست، حرکات قیمت سهم در آینده را پیش بینی کند. که این مکانیزم بر اساس الگو های تکرار شونده در بازار صورت پذیرفت.

الیوت به این موضوع باور داشت که در هر زمینه‌ای که مردم در آن فعالیت و مشارکت زیادی داشته باشند، مانند بازار سهام یا همان بازار بورس امواج الیوت و آموزش اصول آن ، حرکت‌ها بر اساس قاعده‌ای طبیعی که آن را نظریه امواج الیوت (برگرفته از حرکت امواج دریا) می‌نامد، انجام می‌شود. البته کاملاً مشخص است بزرگ‌ترین نمود این‌چنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.

اصول اولیه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال :

در نظریه امواج الیوت ۳ جنبه مهم الگو، نسبت و زمان وجود دارد. الگو مهم‌ترین جزء در نظریه امواج الیوت است، که اشاره به الگوهای موج دارد. کاربرد تحلیل نسبت‌ها از اندازه‌گیری ارتباط بین موج‌های مختلف برای تعیین کردن نقاط تصحیح و قیمت‌های هدف است. در ارتباط با موضوع روابط زمان که برای تائید کردن الگوهای موجی و نسبت‌ها به کار می‌رود باید گفت که ازنظر برخی تحلیل گران بازار های بورس و فرابورس نظریه الیوت زمان، از اهمیت و اعتبار کمی برای پیش‌بینی آتی بازار سرمایه گذاری برخوردار است.

نکته مهمی که قابل‌توجه هست این است که نظریه امواج الیوت عموماً برای میانگین‌های بزرگ بازار سرمایه به کار می‌رود. با توجه به این نکته می‌توان به این موضوع پی برد که برای روندهای کلی بازار مانند بازار ارز و طلا بیشتر کاربرد دارد.

امواج الیوت در بازار بورس ، برای شاخص کلی بازار و یا شاخص های گروه‌های خاص تحلیل دقیق‌تری است تا برای بررسی و موج شماری تک سهم‌های بازار.

ابتدایی‌ترین اصول نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال این است که بازار سرمایه ، بر اساس یک ریتم تکرارشونده شامل پنج موج افزایشی حرکت می‌کنند که در ادامه با سه موج کاهشی اصلاح می‌شود.

در عکس زیر یک نمونه از سیکل کامل امواج الیوت را می‌بینید

مفهوم امواج اصلی و امواج اصلاحی در نظریه امواج الیوت

شکل بالا را در نظر بگیرید امواج الیوت و آموزش اصول آن در ابتدا با توجه به مبانی ابتدایی علم تحلیل تکنیکال متوجه می‌شویم که روند بازار صعودی است، مشخصه روند صعودی این هست که وقتی کفی بالاتر از کف قبلی و سقفی بالاتر سقف قبلی شکل گیرد؛ گوییم روند بازار صعودی است و برای روند نزولی دقیقاً برعکس این تعریف را داریم یعنی سقفی پایین‌تر از سقف قبلی و کفی پایین‌تر از کف قبلی باشد.

برای آشنایی بیشتر با مبانی علم تحلیل تکنیکال پیشنهاد می‌کنم مقاله ” تحلیل تکنیکال چیست؟ ” را مطالعه نمایید.

حال در نمودار بالا اگر قیمت بخواهد از پایین‌ترین نقطه یعنی ابتدای موج ۱ به بالاترین نقطه یعنی انتهای موج ۵ برسد، این اتفاق به‌صورت سیکل موجود در شکل است. به امواجی که هم‌جهت با روند هستند امواج اصلی می‌گوییم و به امواجی که برخلاف روند هستند امواج اصلاحی می‌گوییم.

با توجه به تعریف فوق موج‌های ۱ و ۳ و ۵ امواج اصلی و موج‌های ۲ و ۴ نیز موج‌های اصلاحی نامیده می‌شوند. سیکل کامل امواج حالت‌های مختلف دارد ولی رایج‌ترین آن‌ها سیکل‌هایی با پنج موج افزایشی و سه موج کاهشی هستند که موج‌های افزایشی را با ۱ تا ۵ و موج‌های کاهشی را با a ،b و c نام گذاری می‌کنند.

حال اگر بخواهیم در موج‌های کاهشی امواج اصلی و اصلاحی را شناسایی کنیم (چون در اینجا روند ما نزولی هست) موج‌های a و c که هم‌جهت با روند هستند موج‌های اصلی و موج b که برخلاف روند است را موج اصلاحی می‌نامند. منظور از امواج اصلاحی همان‌طور که از اسمشان پیداست امواجی هستند که موج قبلی خود را اصلاح می‌کنند.

باوجود شکل ثابت امواج، درجات مختلفی از اهمیت آن‌ها وجود دارد. روندها درجات مختلفی دارند. به همین منظور الیوت روند را به ۹ درجه مختلف با توجه به اهمیت و یا بزرگی طبقه‌بندی کرده است که در این طبقه‌بندی از دوره‌های بسیار بزرگ ۲۰۰ ساله تا دوره‌های چندساعتی را شامل می‌شود. این نکته را در نظر داشته باشید که هشت موج مقدماتی به این‌که در کدام درجه از روند قرار دارند ارتباطی ندارد.

هر موج به موج‌هایی با درجات کوچک‌تر تقسیم می‌شود که آن‌ها هم می‌توانند به موج‌هایی با درجات کوچک‌تر تقسیم شوند با توجه به این نکته درمی‌یابیم که هر موج قسمتی از موج بزرگ‌تر با درجه بیشتر است در شکل زیر به‌خوبی این ارتباط را می‌توانید مشاهده کنید.

بزرگ‌ترین موج‌ها یعنی موج‌های ۱ و ۲ به هشت موج کوچک‌تر تقسیم‌شده و هرکدام از آن‌ها نیز به موج‌های کوچک‌تر تقسیم‌شده و تعداد آن‌ها به ۳۴ موج کوچک می‌رسد. موج‌های ۱ و ۲ موج ابتدایی از پنج موج پیش‌رونده اولیه هستند. موج سه مربوط به موج درجه بزرگ‌تر بعدی در حال شروع است. ۳۴ موج در شکل فوق نشان داده‌شده را اگر مجددا ریزموج‌های آن‌ها را رسم کنیم به ۱۴۴ موج با درجه کوچک‌تر می‌رسیم.

نکته قابل‌توجه در شماره‌های موج این است که انتخاب شماره‌های ۱ ، ۲ ، ۳ ، ۵ ، ۸ ، ۱۳ ، ۲۱ ، ۳۴ ، ۵۵ ، ۸۹ ، ۱۴۴ که به آن‌ها اشاره شد برحسب اتفاق نبوده و این اعداد قسمتی از اعداد فیبوناچی متوالی هستند که قاعده آن به این صورت است که جمع دو عدد متوالی عدد بعدی می‌شود و این دنباله پایه و اساس ریاضیات نظریه امواج الیوت را تشکیل می‌دهند.

حالت‌های مختلف سیکل:

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تحلیلگران بازارهای بورس و فرابورس و یا کلیه بازار های مالی و سرمایه گذاری این است که تشخیص دهند سیکلی که در حال شکل‌گیری است به چه صورتی پیش خواهد رفت.

سیکل‌ها با توجه به روندی که در آن در حال شکل‌گیری هستند حالت‌های مختلفی دارند به‌طور مثال برای روندهای صعودی سیکل‌ها هم به‌صورت ۵ موج افزایشی و ۳ موج کاهشی و هم به‌صورت ۳ موج افزایشی و سپس ۵ موج کاهشی شکل می‌گیرند. همین‌طور ممکن است در روند نزولی هم به‌صورت ۵ موج کاهشی و اصلاح آن با ۳ موج افزایشی و یا ۳ موج کاهشی و سپس با ۵ موج افزایشی اصلاح شوند.

گا‌ها در موج شماری اتفاقی می‌افتد که موج‌ها ترکیبی می‌شوند یعنی قبل از تمام شدن یک سیکل، سیکل بعدی در درون و از اواسط سیکل قبلی شروع می‌شود. به علت ریزه‌کاری‌های زیادی که در این نوع موج شماری وجود دارد بعضی از تحلیل‌گران با مشکل مواجه می‌شوند. شکل زیر یکی از این حالت‌های خاص را نمایش می‌دهد.

موج‌های اصلاحی:

همان‌طور که گفته شد امواج اصلاحی ، امواجی هستند که برخلاف روند آتی بازار، موج‌های قبلی خود را اصلاح می‌کنند. حال شایان‌ذکر است که امواج اصلاحی حالت‌های مختلفی دارند که شناسایی نوع آن‌ها کمک بزرگی در موج شماری درست به فرد تحلیلگر می‌کند.

یکی از حالت‌های خاص برای امواج اصلاحی زیگزاگ‌ها هستند یعنی اصلاح ها به‌صورت ۳ ریزموج شکل می‌گیرند و الگوی سه موج تصحیح گر هستند که برخلاف روند بزرگ‌تر حرکت می‌کنند و هرکدام به ترتیب به ۵-۳-۵ موج شکسته می‌شوند.

نوع بعدی از امواج اصلاحی پهنه‌ها هستند که تفاوت عمده آن‌ها با زیگزاگ‌ها این است که پهنه‌ها از الگوی ۵-۳-۳ پیروی می‌کنند. پهنه‌ها بیشتر علامت تقویت بازار افزایشی هستند و بیشتر الگوی تحکیمی به شمار می‌آیند تا الگوی تصحیحی.

و درنهایت نوع آخر موج های اصلاحی مثلث‌ها هستند که در چهارمین موج و قبل از آخرین حرکتی که در سمت روند بزرگ انجام می‌شود رخ می‌دهند. می‌توان گفت در روند صعودی این مثلث‌ها هم صعودی و هم نزولی هستند. نوع صعودی آن‌ها زمانی رخ می‌دهد که ادامه روند صعودی را مشخص می‌کنند و نوع کاهشی آن بیانگر این است که بعد از یک صعود شدید قیمت‌ها کمی افت می‌کنند.

یکی از مشکلات دیگر تحلیلگران بازارهای مالی و سرمایه گذاری مانند بازار بورس و فرابورس تهران این هست که مطمئن باشند موج شماری را از نقطه مناسب و درستی شروع کرده‌اند. برای اطمینان از این موضوع باید موج شماری را از پایین‌ترین قیمت چند ماه اخیر شروع کرده باشند.

برای سهولت در پیدا کردن این نقطه می‌توان از تایم فریم‌های بزرگ‌تر مانند هفتگی استفاده کرد.